Bảng cân đối kế toán là một phần quan trọng trong báo cáo tài chính doanh nghiệp, dùng để theo dõi và phân tích tình hình tài chính, đồng thời hỗ trợ ra quyết định chiến lược. Bài viết này từ The Smile sẽ hướng dẫn chi tiết cách phân tích, lập bảng cân đối kế toán, đồng thời chỉ dẫn cách lập bảng cân đối kế toán theo thông tư 200, phù hợp cho những ai chưa nắm rõ phương pháp lập bảng cân đối kế toán mới nhất năm 2024.
Tóm tắt ý chính:
- Bảng cân đối kế toán là báo cáo tài chính tóm tắt tình trạng tài chính của một doanh nghiệp tại một thời điểm cụ thể, gồm hai phần chính: Tài sản, nợ phải trả và vốn chủ sở hữu.
- Mẫu Bảng cân đối kế toán mới cho năm 2024 bao gồm: Mẫu dành cho doanh nghiệp hoạt động liên tục; mẫu cho doanh nghiệp không hoạt động liên tục.
- Các nguyên tắc lên bảng cân đối kế toán bao gồm: Quy tắc lập bảng cân đối kế toán cho doanh nghiệp tuân theo giả định hoạt động liên tục; Nguyên tắc lập bảng cân đối kế toán cho doanh nghiệp không tuân thủ các nguyên tắc giả định hoạt động liên tục.
- Khi lập bảng cân đối kế toán cần lưu ý một số trường hợp về số liệu, trong nội dung hay về cách trình bày.
Bảng cân đối kế toán là gì? Phân tích bảng cân đối kế toán
Bảng cân đối kế toán là báo cáo tài chính tóm tắt tình trạng tài chính của một doanh nghiệp tại một thời điểm cụ thể. Nó gồm hai phần chính:
Tài sản: Những gì công ty sở hữu hoặc kiểm soát, chia thành tài sản ngắn hạn (có thể chuyển đổi thành tiền trong một năm) và tài sản dài hạn (như đất đai, thiết bị).
Nợ phải trả và vốn chủ sở hữu: Nợ phải trả là các nghĩa vụ tài chính, trong khi vốn chủ sở hữu là phần còn lại sau khi trừ nợ.
Bảng cân đối kế toán phải đảm bảo rằng tổng tài sản bằng tổng nợ phải trả cộng vốn chủ sở hữu.
Mẫu bảng cân đối kế toán 2024
Mẫu Bảng cân đối kế toán mới cho năm 2024 bao gồm:
Dành cho doanh nghiệp hoạt động liên tục là Mẫu số B 01 – DN, được phát hành kèm theo Thông tư 200/2014/TT-BTC: Tải về
Mẫu cho doanh nghiệp không hoạt động liên tục là Mẫu số B 01/CDHĐ – DNKLT, được phát hành kèm theo Thông tư 200/2014/TT-BTC: Tải về
Các nguyên tắc lập bảng cân đối kế toán
Quy tắc lập bảng cân đối kế toán cho doanh nghiệp tuân theo giả định hoạt động liên tục
* Khi chuẩn bị và trình bày bảng cân đối kế toán, doanh nghiệp cần tuân theo các quy định trong Chuẩn mực kế toán về việc “Trình bày Báo cáo tài chính”, kế toán phải tuân thủ những nguyên tắc chung trong việc lập và trình bày báo cáo tài chính.
Ngoài ra, trên bảng cân đối kế toán, các mục tài sản và nợ phải trả phải được tách riêng thành ngắn hạn và dài hạn, tùy vào chu kỳ kinh doanh thông thường của doanh nghiệp, với các yêu cầu sau:
– Đối với doanh nghiệp có chu kỳ kinh doanh thông thường trong vòng 12 tháng, tài sản và nợ phải trả được phân chia theo các tiêu chí sau:
+ Tài sản và nợ phải trả được coi là ngắn hạn nếu chúng được thu hồi hoặc hạn thanh toán trong vòng 12 tháng kể từ thời điểm báo cáo.
+ Tài sản và nợ phải trả được xem là dài hạn nếu thời gian thu hồi hoặc hạn thanh toán là từ 12 tháng trở lên kể từ thời điểm báo cáo.
– Đối với doanh nghiệp có chu kỳ kinh doanh thông thường tại thời điểm đã dài hơn 12 tháng, tài sản và nợ phải trả được phân loại như sau:
+ Nếu tài sản hoặc nợ phải trả có thể được thu hồi hay thanh toán trong một chu kỳ kinh doanh thông thường, chúng sẽ được phân loại là ngắn hạn.
+ Tài sản và nợ phải trả được coi là dài hạn nếu thời gian thu hồi hoặc thanh toán vượt quá một chu kỳ kinh doanh thông thường.
Trong trường hợp này, doanh nghiệp cần giải thích rõ ràng các đặc điểm xác định chu kỳ kinh doanh thông thường, thời gian trung bình của chu kỳ, cũng như bằng chứng về chu kỳ sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp và lĩnh vực hoạt động.
– Đối với các doanh nghiệp mà tính chất hoạt động không cho phép phân biệt ngắn hạn và dài hạn theo chu kỳ kinh doanh, tài sản và nợ phải trả được sắp xếp theo thứ tự giảm dần của tính thanh khoản.
* Khi lập bảng cân đối kế toán tổng hợp giữa các đơn vị cấp trên và đơn vị cấp dưới không có tư cách pháp nhân, đơn vị cấp trên cần loại trừ các số dư từ các giao dịch nội bộ, như các khoản phải thu, phải trả, hoặc cho vay nội bộ giữa các đơn vị cấp trên và cấp dưới, hoặc giữa các đơn vị cấp dưới với nhau.
Kỹ thuật loại trừ các khoản mục nội bộ khi tổng hợp báo cáo giữa các đơn vị cấp trên và cấp dưới không có tư cách pháp nhân được thực hiện giống như kỹ thuật hợp nhất báo cáo tài chính.
* Các mục không có số liệu có thể không cần trình bày trên bảng cân đối kế toán. Doanh nghiệp có thể tự do đánh lại số thứ tự các mục sao cho hợp lý trong từng phần.
Nguyên tắc lập bảng cân đối kế toán cho doanh nghiệp không tuân thủ giả định hoạt động liên tục
* Các chỉ tiêu trên bảng cân đối kế toán của doanh nghiệp không còn hoạt động liên tục được lập theo cách tương tự như bảng cân đối kế toán của doanh nghiệp hoạt động bình thường, nhưng có một số điều chỉnh như sau:
– Không cần phân biệt ngắn hạn và dài hạn: Các chỉ tiêu không dựa trên việc thời hạn còn lại kể từ ngày lập báo cáo là hơn hay dưới 12 tháng hoặc dựa trên một chu kỳ kinh doanh thông thường hay dài hơn.
– Không hiển thị các chỉ tiêu dự phòng vì toàn bộ tài sản và nợ phải trả đã được đánh giá lại theo giá trị thuần có thể thực hiện, giá trị có thể thu hồi hoặc giá trị thị trường.
* Một số chỉ tiêu được lập khác với bảng cân đối kế toán của doanh nghiệp đang hoạt động liên tục:
– Chỉ tiêu “Chứng khoán kinh doanh” (Mã số 121)
Chỉ tiêu này phản ánh giá trị sổ sách của chứng khoán kinh doanh sau khi đã được đánh giá lại. Do đó, doanh nghiệp không cần trình bày chỉ tiêu “Dự phòng giảm giá chứng khoán kinh doanh” vì dự phòng đã được ghi giảm trực tiếp vào giá trị sổ sách của chứng khoán kinh doanh.
– Các chỉ tiêu liên quan đến các khoản đầu tư ngắn hạn vào công ty con, công ty liên doanh, liên kết, hoặc góp vốn vào đơn vị khác phản ánh theo giá trị sổ sách sau khi đã đánh giá lại. Chỉ tiêu “Dự phòng đầu tư tài chính dài hạn” không cần trình bày vì dự phòng đã được ghi giảm trực tiếp vào giá trị sổ sách.
– Các chỉ tiêu liên quan đến các khoản phải thu phản ánh theo giá trị sổ sách sau khi đã đánh giá lại. Chỉ tiêu “Dự phòng phải thu khó đòi” không cần trình bày vì dự phòng đã được ghi giảm trực tiếp vào giá trị sổ sách của các khoản phải thu.
– Chỉ tiêu “Hàng tồn kho” (Mã số 140)
Chỉ tiêu này thể hiện giá trị sổ sách của hàng tồn kho sau khi đã đánh giá lại. Chỉ tiêu này bao gồm cả chi phí sản xuất, kinh doanh dở dang và thiết bị, vật tư, phụ tùng thay thế phân loại là dài hạn trên bảng cân đối kế toán của doanh nghiệp đang hoạt động liên tục. Doanh nghiệp không cần trình bày “Dự phòng giảm giá hàng tồn kho” vì dự phòng đã được ghi giảm trực tiếp vào giá trị sổ sách của hàng tồn kho.
– Các chỉ tiêu liên quan đến tài sản cố định hữu hình, tài sản cố định vô hình, tài sản cố định thuê tài chính, và bất động sản đầu tư phản ánh theo giá trị sổ sách sau khi đánh giá lại. Không cần trình bày chỉ tiêu “Nguyên giá” vì giá trị sổ sách đã được đánh giá lại, và không cần trình bày chỉ tiêu “Hao mòn lũy kế” do khấu hao được ghi giảm trực tiếp vào giá trị sổ sách của tài sản.
* Các chỉ tiêu khác được lập bằng cách gộp số liệu từ các chỉ tiêu tương ứng ở phần ngắn hạn và dài hạn của doanh nghiệp đang hoạt động liên tục.
Chi tiết cách lập bảng cân đối kế toán theo thông tư 200
Hướng dẫn lập Bảng cân đối kế toán chi tiết cho năm 2024:
Bước 1: Xác định ngày lập báo cáo
Bảng cân đối kế toán (BCĐKT) đánh giá tình hình tài chính của doanh nghiệp tại một thời điểm nhất định. Vì vậy, báo cáo này luôn chỉ định “tại một ngày cụ thể”, như ngày 31 tháng 12. BCĐKT thường được hoàn thành vào cuối năm tài chính, ví dụ cuối tháng 12 hoặc 3, nhưng cũng có thể được thực hiện hàng quý hoặc nửa năm.
Bước 2: Thu thập và tổng hợp tài sản
Sau khi đã xác định ngày lập báo cáo, tiến hành thu thập thông tin từ tất cả các tài khoản trong sổ cái và báo cáo số dư thử. BCĐKT chỉ liệt kê các tài khoản có số dư chuyển sang kỳ sau, như tiền mặt và tài sản cố định. Tiếp đến, liệt kê tài sản ngắn hạn và dài hạn của doanh nghiệp, sau đó cộng các giá trị này lại để có được tổng giá trị tài sản trên BCĐKT.
Bước 3: Tính toán tổng nợ phải trả
Liệt kê và phân loại các khoản nợ của doanh nghiệp thành nợ ngắn hạn và dài hạn. Từ các tài khoản kế toán số dư thử, liệt kê giá trị của từng loại nợ và tổng hợp lại để thu được tổng số nợ phải trả trên BCĐKT.
Bước 4: Sắp xếp tài sản và nợ phải trả
Sau khi đã xác định tài sản và nợ phải trả, sắp xếp chúng theo đúng thứ tự, với tài sản được sắp xếp theo độ thanh khoản giảm dần và nợ phải trả theo khả năng thanh toán giảm dần.
Bước 5: Tính toán vốn chủ sở hữu
Liệt kê vốn chủ sở hữu ngay sau phần nợ phải trả trên BCĐKT. Vốn chủ sở hữu cho thấy giá trị của doanh nghiệp nếu bị thanh lý. Nó gồm vốn góp của nhà đầu tư và lãi/lỗ tích lũy. Thu thập giá trị vốn từ tài khoản số dư thử và tính tổng vốn chủ sở hữi.
Kết thúc bảng cân đối kế toán
Kết quả cuối cùng là bảng cân đối kế toán hoàn chỉnh, phải tuân thủ nguyên tắc tài sản = nợ phải trả + vốn chủ sở hữu. Kiểm tra lại các giá trị để đảm bảo tính chính xác.
Một số lưu ý quan trọng khi lập bảng cân đối kế toán
- Đơn vị tính: Theo quy định, số liệu trên bảng cân đối kế toán phải sử dụng đồng Việt Nam. Một số kế toán viên sử dụng đơn vị “nghìn đồng” khi lập bảng cân đối kế toán là sai, điều này không được chấp nhận.
- Chữ ký trên bảng cân đối kế toán: Trước khi nộp báo cáo, cần đảm bảo rằng bảng cân đối kế toán đã có đủ chữ ký của những người chịu trách nhiệm và dấu của đơn vị.
- Thời điểm lập bảng cân đối kế toán: Nếu báo cáo tài chính phải được kiểm toán và có sự điều chỉnh, thời điểm lập bảng cân đối kế toán nên sau ngày kiểm toán điều chỉnh. Nếu không có sự thay đổi nào, thời điểm lập bảng cân đối kế toán thường là lúc kết thúc năm tài chính.
- Chỉ tiêu “Tiền và các khoản tương đương tiền”: Chỉ tiêu này phản ánh số tiền mặt và các khoản đầu tư nắm giữ ngắn hạn (dưới 3 tháng). Một số doanh nghiệp có thể sai sót khi bao gồm cả các khoản đầu tư trên 3 tháng trong chỉ tiêu này, làm tăng giá trị không chính xác. Những khoản đầu tư trên 3 tháng và dưới 1 năm cần được đưa vào “Đầu tư tài chính ngắn hạn”.
- Ghi nhận lãi/lỗ khi bán chứng khoán: Đối với các khoản đầu tư chứng khoán, doanh nghiệp cần theo dõi riêng từng loại chứng khoán và mục đích mua, để ghi nhận đúng phần lãi/lỗ khi bán chứng khoán.
- Chỉ tiêu “Hàng tồn kho”: Đây là một khoản mục quan trọng, thường có giá trị lớn. Một số sai sót thường gặp là áp dụng phương pháp tính giá xuất kho không nhất quán, dẫn đến sai lệch trong định giá hàng tồn kho. Kế toán cần nhất quán trong việc áp dụng phương pháp xuất kho đã đăng ký. Ngoài ra, việc không trích lập dự phòng giảm giá hàng tồn kho có thể gây sai lệch, đặc biệt đối với những mặt hàng có tốc độ thay đổi nhanh.
- Chỉ tiêu “Phải thu của khách hàng”: Doanh nghiệp cần xem xét các khoản phải thu từ khách hàng, đặc biệt khi một số đơn vị có khả năng phá sản hoặc giải thể. Việc trích lập dự phòng cho các khoản phải thu khó đòi cần tuân thủ quy định.
- Tỷ giá hạch toán và báo cáo tài chính: Cần tuân thủ Thông tư 201/2009/TT-BTC về tỷ giá khi lập báo cáo tài chính. Tránh sử dụng chuẩn mực kế toán số 10.
Câu hỏi thường gặp về cách lập bảng cân đối kế toán
Phải làm gì khi bảng cân đối kế toán chi tiết không cân?
Khi bảng cân đối kế toán không cân, hãy thực hiện các bước sau:
- Kiểm tra số liệu: Đảm bảo mọi số liệu được nhập chính xác và không có gì bị bỏ sót.
- Kiểm tra công thức: Tổng tài sản phải bằng tổng nợ phải trả cộng vốn chủ sở hữu.
- Xem xét bút toán điều chỉnh và kết chuyển: Đảm bảo chúng đã được hạch toán đúng.
- So sánh với sổ cái và báo cáo số dư thử: Đối chiếu các số liệu để tìm sai sót.
- Kiểm tra số dư mở đầu: Đảm bảo số dư từ kỳ trước được chuyển đúng cách.
- Thảo luận với đồng nghiệp: Nhờ một người khác kiểm tra lại.
Bảng cân đối kế toán tổng hợp có thể cho biết điều gì?
Những chỉ số quan trọng mà doanh nghiệp cần biết trong khi phân tích bảng cân đối, quá trình kế toán: Tỷ lệ thanh khoản hiện tại, Tỷ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu, Tỷ lệ vốn chủ sở hữu, Lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu (ROE), Tỷ lệ vòng quay tài sản cố định, Hệ số quay vòng vốn lưu động.
Mẫu bảng cân đối kế toán mới nhất?
- Mẫu cho doanh nghiệp hoạt động liên tục là Mẫu số B 01 – DN, được phát hành kèm theo Thông tư 200/2014/TT-BTC.
- Mẫu cho doanh nghiệp không hoạt động liên tục là Mẫu số B 01/CDHĐ – DNKLT, được phát hành kèm theo Thông tư 200/2014/TT-BTC.
Đăng ký dịch vụ Kế toán trọn gói, chuyên nghiệp cùng The Smile
Với đầy đủ 4 chứng chỉ hành nghề về kế toán và đại lý thuế. The Smile tự hào khẳng định: Chúng tôi là một trong số ít những công ty được Bộ Tài Chính và Tổng Cục Thuế công nhận đủ tiêu chuẩn hành nghề về dịch vụ kế toán, thành lập doanh nghiệp. Sở hữu đội ngũ chuyên viên giàu kinh nghiệm với các nhân sự chủ chốt có hơn 10 – 15 năm kinh nghiệm, The Smile đã cung cấp giải pháp và dịch vụ cho 1000+ doanh nghiệp (ký Hợp đồng dịch vụ trên 3 năm).
Tổng quan về The Smile
The Smile là đơn vị có trên 17 năm kinh nghiệm (thành lập 06/07/2007) hoạt động chuyên sâu trong lĩnh vực Kế toán – kê khai thuế, có đầy đủ 4 chứng chỉ hành nghề được Bộ Tài chính, Tổng Cục thuế công nhận. Với đội ngũ chuyên viên giàu kinh nghiệm, chúng tôi đã cung cấp dịch vụ thành lập doanh nghiệp – kế toán và báo cáo thuế cho hơn 1000+ doanh nghiệp (ký Hợp đồng dịch vụ trên 3 năm). Nhiều cá nhân, cửa hàng cũng đã sử dụng dịch vụ đăng ký hộ kinh doanh cá thể và kế toán cho hộ kinh doanh của chúng tôi.
Xem thêm: Dịch vụ kế toán trọn gói
Khách hàng đã thành công với The Smile
1. Khách hàng: Prosound Center Vietnam
Prosound Center Vietnam, một doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực âm nhạc và thiết bị âm thanh hàng đầu tại Việt Nam. Với hơn 3 năm hợp tác chặt chẽ với The Smile – công ty kế toán thuế uy tín, Prosound Center Vietnam đã trải qua những chặng đường thuế vụ phức tạp và luôn tin tưởng vào sự chuyên nghiệp và hiệu quả của đội ngũ The Smile.
2. Khách hàng: Powerland Vietnam
Powerland Vietnam, một doanh nghiệp hàng đầu trong lĩnh vực công nghệ và thiết bị điện tử tại Việt Nam. Đã có một chặng đường đầy thách thức và thành công kéo dài đến 12 năm hợp tác đáng kể giữa Powerland Vietnam và The Smile – một đối tác kế toán đáng tin cậy.
3. Khách hàng: Appvity
Appvity, một doanh nghiệp đang phát triển mạnh mẽ trong lĩnh vực công nghệ và ứng dụng tại Việt Nam. Trải qua 5 năm sử dụng dịch vụ kế toán thuế của The Smile, Appvity đã xây dựng một mối quan hệ đồng hành đáng tin cậy và an tâm.
>>> Xem thêm: Khách hàng đã thành công cùng The Smile
Trên đây là chi tiết về Hướng dẫn cách lập bảng cân đối kế toán theo Thông tư 200. Nếu khách hàng gặp phải những khó khăn trong quá trình lập bảng cân đối kế toán mới 2024, có thể liên hệ dịch vụ Kế toán, báo cáo thuế của The Smile. Chúng tôi sẽ hỗ trợ tận tình để giúp doanh nghiệp có được những báo cáo chính xác, đầy đủ theo đúng quy định của nhà nước.
>> Xem thêm thông tin:
- Cách làm báo cáo thuế cho kế toán mới bắt đầu chi tiết
- Top 10+ Phần mềm kế toán Online cho Doanh nghiệp
- Phân biệt kế toán và kiểm toán – Các công ty kiểm toán lớn nhất Việt Nam
Các dịch vụ tại The Smile:
- Thành lập Hộ kinh doanh cá thể
- Kế toán trọn gói.
- Thành lập doanh nghiệp.
- Rà soát sổ sách Kế toán.
- Lao động – BHXH.
Chúng tôi cung cấp Giải pháp Kế toán – Thuế toàn diện, kiểm soát rủi ro để doanh nghiệp an tâm tăng trưởng. Liên hệ The Smile ngay!
Email: admin@thesmile.vn
Điện thoại: 1900 8888 72
Zalo: 0918 020 040
Văn phòng 1:
LP-03.16 toà Landmark Plus (nội khu Landmark 81), Vinhomes Central Park, 720A Điện Biên Phủ, P.22, Bình Thạnh, TP.HCM
Văn phòng 2:
27 (R4-83) Hưng Gia 1, Phú Mỹ Hưng, P.Tân Phong, Q.7, Tp.HCM
Văn phòng 3:
106/19B Lưu Chí Hiếu, P.Tây Thạnh, Q.Tân Phú, Tp.HCM