Công ty mẹ, Công ty con là gì? Ưu nhược điểm & cách thành lập

cong-ty-con
Công ty mẹ, Công ty con là gì? Ưu nhược điểm & cách thành lập

Trong giới kinh doanh, việc tạo lập các công ty con trực thuộc một công ty mẹ là một chiến lược phổ biến và được áp dụng rộng rãi. Trong bài viết này, cùng The Smile tìm hiểu sâu hơn về các khái niệm này, đồng thời phân tích thêm những ưu/ nhược điểm của mô hình công ty mẹ – con nhé!

Tóm tắt bài viết

  • Công ty mẹ là một tổ chức kinh tế, có quyền sở hữu và kiểm soát các công ty con. Công ty con có thể hoạt động trong cùng lĩnh vực hoặc những lĩnh vực khác với công ty mẹ, tùy theo chiến lược kinh doanh của tập đoàn.
  • Công ty mẹ và công ty con được quy định cụ thể trong Luật Doanh nghiệp 2020 và Nghị định 96/2015/ND-CP.
  • Ưu điểm Mô hình công ty mẹ – công ty con cho phép tập trung nguồn lực vào các lĩnh vực, ngành nghề cốt lõi, từ đó nâng cao hiệu quả hoạt động. Công ty con có thể chuyên sâu vào một lĩnh vực cụ thể, trong khi công ty mẹ có thể điều phối, hỗ trợ và quản lý toàn bộ.
  • Để việc đăng ký thành lập công ty con hoàn tất, bạn cần hoàn thiện hồ sơ và thủ tục sau đó nộp lên Phòng đăng ký kinh doanh.

Tìm hiểu về công ty mẹ, công ty con

Công ty mẹ, công ty con là gì? Trước hết chúng ta hãy cùng tìm hiểu về khái niệm của hai loại hình công ty này qua những thông tin sau: 

Công ty mẹ là gì?

Công ty mẹ là một tổ chức kinh tế, có quyền sở hữu và kiểm soát các công ty con. Công ty mẹ có thể sở hữu toàn bộ hoặc một phần vốn điều lệ của các công ty con, tùy thuộc vào mức độ kiểm soát mà công ty mẹ muốn có. Công ty mẹ thường đóng vai trò chủ đạo, đưa ra các chiến lược, chính sách và định hướng chung cho cả tập đoàn.

Cụ thể, căn cứ theo Khoản 1 Điều 195 Luật Doanh nghiệp 2020 quy định một công ty được coi là công ty mẹ của công ty khác nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:

  • Sở hữu trên 50% vốn điều lệ hoặc tổng số cổ phần phổ thông của công ty đó;
  • Có quyền trực tiếp hoặc gián tiếp quyết định bổ nhiệm đa số hoặc tất cả thành viên Hội đồng quản trị, Giám đốc hoặc Tổng giám đốc của công ty đó;
  • Có quyền quyết định việc sửa đổi, bổ sung Điều lệ của công ty đó.

Công ty con là gì?

Công ty con là những công ty có quan hệ phụ thuộc và chịu sự kiểm soát của công ty mẹ. Công ty con có thể hoạt động trong cùng lĩnh vực hoặc những lĩnh vực khác với công ty mẹ, tùy theo chiến lược kinh doanh của tập đoàn.

Theo quy định tại Khoản 2, 3 Điều 195 Luật Doanh nghiệp 2020 cụ thể chi tiết hướng dẫn tại điều 12 Nghị định 47/2021/NĐ-CP. Một số đặc điểm của công ty con như sau:

  • Công ty con không được đầu tư mua cổ phần, góp vốn vào công ty mẹ. Các công ty con của cùng một công ty mẹ không được đồng thời cùng góp vốn, mua cổ phần để sở hữu chéo lẫn nhau.
  • Việc góp vốn, mua cổ phần của doanh nghiệp khác hoặc để thành lập doanh nghiệp theo quy định tại Khoản 3 Điều 195 Luật Doanh nghiệp bao gồm trường hợp sau:
    • Cùng góp vốn để thành lập doanh nghiệp mới.
    • Cùng mua phần vốn góp, mua cổ phần của doanh nghiệp đã thành lập.
    • Cùng nhận chuyển nhượng cổ phần, phần vốn góp của các thành viên, cổ đông của doanh nghiệp đã thành lập.
  • Doanh nghiệp sở hữu ít nhất 65% vốn Nhà nước theo khoản 3 Điều 195 Luật Doanh nghiệp là doanh nghiệp nhà nước do Nhà nước nắm giữ từ 65% vốn điều lệ hoặc tổng số cổ phần có quyền biểu quyết trở lên.

Quy định của pháp luật về công ty mẹ, công ty con

Vấn đề công ty mẹ và công ty con được quy định cụ thể trong Luật Doanh nghiệp 2020. Cụ thể: Theo Luật Doanh nghiệp 2020, một doanh nghiệp được coi là công ty mẹ khi đáp ứng các điều kiện sau:

  • Công ty con sẽ không được đầu tư góp vốn hoặc mua cổ phần của công ty mẹ.
  • Các công ty con thuộc cùng một công ty mẹ không được cùng nhau góp vốn hoặc mua cổ phần lẫn nhau để sở hữu chéo. 
  • Ngoài ra, nếu các công ty con có cùng một công ty mẹ – mà công ty mẹ là doanh nghiệp có sở hữu ít nhất 65% vốn Nhà nước thì các công ty con không được cùng nhau góp vốn để thành lập doanh nghiệp.

Ngoài ra, Nghị định 96/2015/ND-CP cũng có các điều liên quan đến công ty mẹ – con như sau:

  • Khoản 3 Điều 189 Luật Doanh nghiệp quy định việc công ty con góp vốn thành lập doanh nghiệp, bao gồm việc góp vốn hoặc mua cổ phần để thành lập doanh nghiệp mới, mua phần vốn góp, mua cổ phần của doanh nghiệp đã thành lập.
  • Mối quan hệ sở hữu chéo giữa các công ty con là việc đồng thời hai doanh nghiệp cùng sở hữu phần vốn góp hoặc cùng sở hữu cổ phần của nhau.
  • Theo quy định tại Khoản 3 Điều 189 Luật Doanh nghiệp về việc cùng nhau góp vốn thành lập doanh nghiệp là trường hợp tổng số cổ phần hoặc phần vốn góp của các công ty sở hữu từ 51% số vốn điều lệ trở lên của doanh nghiệp hoặc tổng số cổ phần phổ thông của công ty có liên quan.
  • Hội đồng thành viên, Hội đồng quản trị, chủ tịch của các công ty có liên quan phải có trách nhiệm bảo đảm tuân thủ đúng quy định tại Điều 189 Luật Doanh nghiệp khi quyết định góp vốn, mua cổ phần của công ty khác. 
  • Nếu trong quá trình thụ lý hồ sơ phát hiện vi phạm quy định tại các Khoản 2 và Khoản 3 Điều 189 Luật Doanh nghiệp trong việc góp vốn, chuyển nhượng cổ phần, mua cổ phần thành lập doanh nghiệp hoặc phần vốn góp liên quan thì cơ quan đăng ký kinh doanh có quyền từ chối đăng ký thay đổi thành viên, cổ đông công ty.
  • Trước ngày 01 tháng 7 năm 2015, các công ty không có cổ phần hoặc phần vốn góp nhà nước nắm giữ đã thực hiện góp vốn hoặc mua cổ phần có quyền mua bán, tăng, giảm hoặc chuyển nhượng phần vốn góp, số cổ phần nhưng không được làm tăng tỷ lệ sở hữu chéo hiện có.

Ưu và nhược điểm của công ty mẹ, công ty con

Để hiểu rõ hơn về mô hình công ty mẹ – công ty con. Cùng The Smile phân tích ưu và nhược điểm của mô hình này qua thông tin dưới đây: 

Ưu điểm của mô hình công ty mẹ, công ty con

Mô hình công ty mẹ – công ty con cho phép tập trung nguồn lực vào các lĩnh vực, ngành nghề cốt lõi, từ đó nâng cao hiệu quả hoạt động. Công ty con có thể chuyên sâu vào một lĩnh vực cụ thể, trong khi công ty mẹ có thể điều phối, hỗ trợ và quản lý toàn bộ. Cụ thể:

  • Dễ dàng mở rộng quy mô: Với việc thành lập các công ty con, doanh nghiệp có thể đa dạng hóa sản phẩm/dịch vụ hoặc tiếp cận thị trường mới một cách nhanh chóng. Điều này góp phần tăng khả năng thích ứng với sự thay đổi của thị trường.
  • Phân tán rủi ro: Rủi ro và trách nhiệm được phân chia rõ ràng giữa công ty mẹ và công ty con. Khi một công ty con gặp khó khăn, điều này sẽ không ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động của toàn bộ tập đoàn.
  • Tăng khả năng cạnh tranh: Công ty mẹ có thể tập trung vào việc hoạch định chiến lược, ra quyết định quan trọng, trong khi các công ty con chịu trách nhiệm về hoạt động hàng ngày. Điều này giúp nâng cao hiệu quả quản trị và giám sát.
  • Tối ưu hóa nguồn vốn: Mô hình công ty mẹ – công ty con cho phép doanh nghiệp tối ưu hóa cơ cấu tài chính, như phân bổ nguồn vốn hiệu quả, quản lý dòng tiền, tái cơ cấu nợ,..

Nhược điểm của mô hình công ty mẹ, công ty con

Tuy nhiên, việc quản lý một tập đoàn với nhiều công ty con đòi hỏi công ty mẹ phải có bộ máy quản lý chuyên nghiệp, đồng thời phải đầu tư vào các hệ thống kiểm soát, giám sát, điều phối. Điều này có thể gây ra những hạn chế như: 

  • Tính độc lập của công ty con bị hạn chế: Với việc chịu sự kiểm soát và quản lý của công ty mẹ, công ty con có thể gặp khó khăn trong việc ra quyết định và triển khai các hoạt động một cách độc lập.
  • Xung đột lợi ích giữa các công ty con: Đôi khi các công ty con có thể xung đột lợi ích với nhau, như sự phân chia nguồn lực, lợi nhuận, thị trường,… Điều này có thể dẫn đến mâu thuẫn và ảnh hưởng đến hoạt động chung.
  • Tính minh bạch và công khai có thể bị hạn chế: Việc sở hữu và kiểm soát các công ty con có thể tạo ra một số rủi ro như việc che giấu thông tin, giao dịch liên kết không công bằng,… Điều này làm giảm tính minh bạch của tập đoàn.
  • Khó khăn trong quá trình sáp nhập, thoái vốn: Khi cần sáp nhập hoặc thoái vốn khỏi một công ty con, doanh nghiệp có thể gặp nhiều thách thức, như xác định giá trị, phân chia tài sản và nợ,…

Hướng dẫn thành lập công ty mẹ, công ty con

Để thành lập công ty mẹ, công ty còn, bạn cần chuẩn bị đầy đủ những hồ sơ, thủ tục để quá trình này diễn ra nhanh chóng. Cụ thể, các bước thành lập công ty bao gồm: 

Hồ sơ thành lập

Để việc đăng ký thành lập công ty con hoàn tất, bạn cần hoàn thiện hồ sơ và thủ tục sau đó nộp lên Phòng đăng ký kinh doanh. Cụ thể những hồ sơ cần chuẩn bị bao gồm: 

  • Điều lệ công ty;
  • Giấy đề nghị đăng ký thành lập doanh nghiệp;
  • Danh sách cổ đông (công ty con là công ty cổ phần);
  • Danh sách thành viên (công ty con là công ty TNHH 2 thành viên trở lên);
  • Tùy theo loại hình công ty mẹ mà bổ sung quyết định về việc cử người góp vốn, quản lý công ty con của:
    • Chủ sở hữu (nếu thành lập công ty con của công ty TNHH 1 thành viên);
    • Chủ tịch hội đồng thành viên (nếu thành lập công ty con của công ty TNHH 2 thành viên trở lên);
    • Hội đồng quản trị (nếu thành lập công ty con của công ty cổ phần).
  • Giấy ủy quyền đi nộp hồ sơ (chỉ chuẩn bị trong trường hợp không phải người đại diện pháp luật của công ty trực tiếp đi nộp).

Quy trình thành lập

Sau khi chuẩn bị và hoàn thiện xong các loại hồ sơ cần thiết. Bạn hãy kiểm tra kỹ lại những giấy tờ đó một lần nữa để tránh những sai sót xảy ra. Sau đó tiến hành nộp hồ sơ theo 1 trong 3 cách dưới đây: 

  • Cách 1: Nộp trực tiếp tại Phòng Đăng ký kinh doanh Sở KH&ĐT (*);
  • Cách 2: Nộp đến Phòng Đăng ký kinh doanh bằng dịch vụ bưu chính;
  • Cách 3: Nộp qua mạng cho cơ quan đăng ký kinh doanh tại Cổng thông tin quốc gia. Với cách này, bạn phải có 1 trong 2 phương tiện sau mới có thể tiến hành thủ tục online:
    • Chữ ký số hay còn gọi là token.
    • Tài khoản đăng ký kinh doanh.

Lưu ý: Thời gian hoàn thành thủ tục thành lập công ty con nhanh hơn so với thành lập công ty mẹ, do công ty con đã được công ty mẹ chấp thuận và quyết định thành lập.

Một số câu hỏi liên quan đến công ty mẹ công ty con

 Để quá trình thành lập công ty con diễn ra nhanh chóng và thuận tiện. The Smile đã tổng hợp một số thắc mắc thường gặp để bạn có thể tham khảo thêm dưới đây: 

Vì sao cần thành lập công ty con?

Các lý do chính để thành lập công ty con bao gồm:

  • Mở rộng quy mô, đa dạng hóa hoạt động kinh doanh.
  • Tập trung vào các lĩnh vực, ngành nghề chủ lực.
  • Phân chia rủi ro và trách nhiệm pháp lý.
  • Tối ưu hóa cơ cấu tài chính và quản trị.
  • Tăng tính linh hoạt, thích ứng với thị trường.

Nộp hồ sơ thành lập công ty con ở đâu? Thời hạn hoàn thành là bao lâu?

Hồ sơ thành lập công ty con được nộp tại cơ quan đăng ký kinh doanh địa phương hoặc trực tuyến theo quy định của pháp luật. Thời hạn hoàn thành thủ tục thường dao động từ 5-10 ngày làm việc, tùy theo quy trình và yêu cầu cụ thể của từng cơ quan.

Công ty con có tư cách pháp nhân không?

Công ty con sau khi được thành lập và đăng ký theo quy định của pháp luật sẽ có tư cách pháp nhân, tồn tại độc lập với công ty mẹ và có quyền, nghĩa vụ pháp lý riêng biệt.

Công ty con và công ty liên kết có gì khác nhau?

Công ty con là công ty mà công ty mẹ sở hữu và kiểm soát hơn 50% vốn điều lệ, trong khi công ty liên kết là các công ty mà công ty mẹ sở hữu một phần vốn nhưng không kiểm soát quyết định quản lý. Công ty con thường được xem xét là một phần của tập đoàn mẹ, trong khi công ty liên kết thường duy trì mối quan hệ đối tác chặt chẽ với công ty mẹ.

Đơn vị cung cấp dịch vụ thành lập công ty nhanh chóng, tiết kiệm

The Smile là đơn vị chuyên cung cấp các dịch vụ thành lập công ty tại Việt Nam. Với đội ngũ chuyên gia dày dặn kinh nghiệm, chúng tôi cam kết mang đến cho khách hàng những giải pháp tối ưu, tiết kiệm thời gian và chi phí.

Lợi ích khi sử dụng dịch vụ thành lập công ty tại The Smile

The Smile cam kết cung cấp đến bạn dịch vụ thành lập doanh nghiệp một cách nhanh chóng và hiệu quả. Dịch vụ của chúng tôi sẽ mang đến những lợi ích sau đến cho bạn: 

  • Nhanh chóng, tiết kiệm thời gian: Chúng tôi xử lý hồ sơ thành lập công ty nhanh chóng chỉ từ 5-7 ngày làm việc.
  • Tiết kiệm chi phí: The Smile cung cấp nhiều gói dịch vụ linh hoạt, phù hợp với nhu cầu của từng doanh nghiệp, giúp khách hàng tối ưu hóa chi phí.
  • Đội ngũ chuyên gia tận tình: Đội ngũ luật sư, kế toán, chuyên gia tư vấn của chúng tôi luôn sẵn sàng giải đáp thắc mắc, hỗ trợ khách hàng xuyên suốt quá trình thành lập công ty.
  • Tư vấn miễn phí, chính xác: The Smile cung cấp dịch vụ tư vấn miễn phí về các thủ tục pháp lý, lựa chọn hình thức doanh nghiệp phù hợp, giúp khách hàng có được quyết định sáng suốt.
  • Cung cấp giải pháp toàn diện: Ngoài dịch vụ thành lập công ty, The Smile còn cung cấp các dịch vụ liên quan như tư vấn luật doanh nghiệp, kế toán thuế, đăng ký bảo hộ thương hiệu, giúp doanh nghiệp hoạt động hiệu quả và tuân thủ pháp luật.

Hồ sơ năng lực của The Smile

Với đội ngũ chuyên gia tư vấn, luật sư, kế toán có trình độ chuyên môn cao và am hiểu sâu sắc về các vấn đề pháp lý và thị trường liên quan đến thành lập công ty tại Việt Nam, chúng tôi đã cung cấp Dịch vụ thành lập doanh nghiệp cũng như hộ kinh doanh nhanh chóng uy tín, cùng với dịch vụ kế toán cho hơn 1000+ doanh nghiệp (ký Hợp đồng dịch vụ trên 3 năm). Ngoài ra nhiều cá nhân, cửa hàng cũng đã sử dụng dịch vụ đăng ký hộ kinh doanh cá thể trọn gói và kế toán cho hộ kinh doanh của chúng tôi.

Chúng tôi sẽ cung cấp cho doanh nghiệp của bạn trọn bộ các dịch vụ tư vấn như:

  • Tư vấn lựa chọn loại hình công ty phù hợp.
  • Soạn thảo và rà soát các hồ sơ pháp lý.
  • Đăng ký thành lập công ty tại các cơ quan chức năng.
  • Tư vấn về các thủ tục pháp lý liên quan.
  • Thiết lập và vận hành hệ thống sổ sách kế toán.
  • Tư vấn về chế độ thuế và thực hiện các thủ tục khai thuế.
  • Báo cáo tình hình tài chính định kỳ.
  • Kiểm toán tài chính theo yêu cầu.

Xem thêm: Khách hàng đã thành công cùng The Smile

Hy vọng qua bài viết này, bạn đã hiểu rõ hơn về mô hình công ty mẹ – công ty con. Việc thành lập công ty con sẽ mang đến nhiều lợi thế cho doanh nghiệp của bạn. Tuy nhiên, bạn cần cân nhắc kỹ trước khi quyết định áp dụng mô hình này vào hoạt động kinh doanh của mình. Nếu bạn còn bất cứ thắc mắc này, hãy liên hệ The Smile để được giải đáp ngay nhé!

>>> Xem ngay

Các dịch vụ tại Công Ty Kế Toán The Smile:

  • Thành lập Hộ kinh doanh cá thể
  • Kế toán trọn gói.
  • Thành lập doanh nghiệp.
  • Rà soát sổ sách Kế toán.
  • Lao động – BHXH.

Chúng tôi cung cấp Giải pháp Kế toán – Thuế toàn diện, kiểm soát rủi ro để doanh nghiệp an tâm tăng trưởng. Liên hệ The Smile ngay!

Email: admin@thesmile.vn

Điện thoại: 1900 8888 72

Zalo: 0918 020 040

Văn phòng 1:

LP-03.16 toà Landmark Plus (nội khu Landmark 81), Vinhomes Central Park, 720A Điện Biên Phủ, P.22, Bình Thạnh, TP.HCM

Văn phòng 2:

27 (R4-83) Hưng Gia 1, Phú Mỹ Hưng, P.Tân Phong, Q.7, Tp.HCM

Văn phòng 3:

106/19B Lưu Chí Hiếu, P.Tây Thạnh, Q.Tân Phú, Tp.HCM

Đăng ký tư vấn dịch vụ

Kiểm duyệt nội dung

Lê Thị Lực
Lê Thị Lực

Chị Lê Thị Lực là chuyên gia tài chính và kế toán có hơn 11 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực kế toán thuế, hiện đang đảm nhiệm vai trò Trưởng phòng Kế toán và kiểm soát nội bộ của Công ty The Smile. Với nghiệp vụ vững chắc trong lĩnh vực kế toán thuế, chị Lực đã tư vấn và thực hiện nghiệp vụ kế toán cho rất nhiều doanh nghiệp.

Linked-in
Bài viết này hữu ích cho bạn chứ? Hãy để lại đánh giá bạn nhé.
5.0
1 đánh giá
  • Chọn đánh giá
lan 25-05-2024 lúc 01:00
Tốt