Kế toán đóng một vai trò không thể thiếu trong hoạt động của một doanh nghiệp. Quản lý tài chính, định giá tài sản, phân tích dữ liệu tài chính – tất cả đều phụ thuộc vào hệ thống kế toán chính xác và hiệu quả. Đối với một người mới bắt đầu hoặc những ai quan tâm đến lĩnh vực này, việc tìm hiểu về các nghiệp vụ kế toán cơ bản là cực kỳ quan trọng. Hôm nay, chúng ta sẽ khám phá và tìm hiểu về các nghiệp vụ kế toán cơ bản cho doanh nghiệp.
Các nghiệp vụ kế toán cơ bản trong doanh nghiệp gồm những gì?
1. Nghiệp vụ kế toán là gì?
Nghiệp vụ kế toán là tập hợp các hoạt động mà phòng kế toán thực hiện hàng ngày trong một doanh nghiệp.
Các nghiệp vụ kế toán bao gồm các công việc như: kế toán thuế, ghi nhận thu/chi tiền từ việc bán hàng hóa, quản lý quỹ tiền mặt, và lập báo cáo tài chính. Nghiệp vụ kế toán là vô cùng quan trọng và cần thiết cho mọi doanh nghiệp, và tất cả các kế toán đều phải có kiến thức chắc chắn về nghiệp vụ này.
Nghiệp vụ kế toán là tập hợp các hoạt động mà phòng kế toán cần làm cho doanh nghiệp.
2. Tầm quan trọng của kế toán doanh nghiệp
Kế toán doanh nghiệp có tầm quan trọng lớn đối với hoạt động và sự phát triển của một doanh nghiệp. Dưới đây là những lý do giải thích về tầm quan trọng này:
- Quản lý tài chính: Kế toán doanh nghiệp giúp quản lý và kiểm soát tài chính của doanh nghiệp một cách chặt chẽ. Bằng cách ghi nhận, phân loại và báo cáo thông tin tài chính, kế toán đóng vai trò quan trọng trong việc theo dõi sự tăng trưởng và hiệu suất tài chính của doanh nghiệp.
- Đáp ứng yêu cầu pháp luật: Kế toán doanh nghiệp đảm bảo rằng doanh nghiệp tuân thủ đầy đủ các quy định và luật pháp về kế toán và thuế. Điều này giúp tránh rủi ro pháp lý, tránh các mâu thuẫn về tài chính và đảm bảo sự minh bạch trong hoạt động kinh doanh.
- Ra quyết định chiến lược: Thông qua việc phân tích thông tin tài chính, kế toán cung cấp cho các nhà quản lý thông tin quan trọng để đưa ra quyết định chiến lược. Các số liệu kế toán giúp đánh giá hiệu suất kinh doanh, tìm ra điểm mạnh và điểm yếu, từ đó xác định các hướng đi phù hợp để phát triển doanh nghiệp.
- Hỗ trợ trong việc huy động vốn: Khi doanh nghiệp cần vốn đầu tư hoặc vay vốn từ các nguồn bên ngoài, thông tin tài chính chính xác và minh bạch là yếu tố quan trọng để thu hút nhà đầu tư hoặc ngân hàng. Kế toán cung cấp dữ liệu và báo cáo tài chính đáng tin cậy, tăng cường niềm tin và sự tin tưởng từ phía các bên liên quan.
- Kiểm soát rủi ro và bảo vệ tài sản: Kế toán doanh nghiệp đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát rủi ro và bảo vệ tài sản của doanh nghiệp. Bằng cách thực hiện việc ghi nhận, phân loại và báo cáo thông tin tài chính, kế toán giúp xác định và đánh giá các rủi ro tài chính, về tài sản và hoạt động kinh doanh. Điều này cho phép doanh nghiệp áp dụng các biện pháp phòng ngừa và kiểm soát hiệu quả nhằm giảm thiểu rủi ro, bảo vệ tài sản và đảm bảo sự ổn định và bền vững trong hoạt động kinh doanh. Kế toán cũng đóng vai trò quan trọng trong việc phát hiện các vấn đề và lỗ hổng trong hệ thống kiểm soát nội bộ của doanh nghiệp và đề xuất các cải tiến cần thiết.
- Tuân thủ quy định thuế và pháp lý: Kế toán doanh nghiệp đóng vai trò quan trọng trong việc tuân thủ quy định thuế và pháp lý. Bằng cách thực hiện các nghiệp vụ kế toán thuế, báo cáo tài chính phù hợp và thực hiện kiểm toán, kế toán đảm bảo rằng doanh nghiệp đáp ứng đầy đủ các yêu cầu về thuế và pháp lý. Điều này giúp tránh các rủi ro pháp lý và xây dựng một hình ảnh đáng tin cậy với các cơ quan thuế và chính phủ.
Kế toán rất quan trọng đối với sự hoạt động của doanh nghiệp.
3. Tổng hợp các nghiệp vụ kế toán cơ bản cho doanh nghiệp
3.1. Nghiệp vụ kế toán mua hàng
- Mua hàng theo đơn giá.
- Mua hàng theo lệnh sản xuất.
- Nghiệp vụ mua hàng trong nước nhập kho, không qua kho.
- Mua hàng nhập khẩu nhập kho, không qua kho.
- Mua hàng ở trong nước có phát sinh phí mua hàng.
- Mua hàng có chiết khấu thương mại.
Doanh nghiệp nào đều có hoạt động mua bán hàng hóa dịch vụ nên kế toán mua hàng rất quan trọng.
3.2. Nghiệp vụ kế toán bán hàng
- Bán hàng theo hợp đồng.
- Bán hàng theo giá.
- Bán hàng là dịch vụ trong nước chưa thu tiền, thu tiền ngay.
3.3. Các nghiệp vụ kế toán công dụng cụ, nguyên vật liệu, thành phẩm
- Nghiệp vụ kế toán công cụ dụng cụ mua nhập kho.
- Nghiệp vụ kế toán xuất dùng công cụ dụng cụ.
3.4. Kế toán tài sản cố định
- Thực hiện nghiệp kế toán vụ mua tài sản cố định.
- Tính khấu hao tài sản cố định.
- Thanh lý tài sản cố định.
3.5. Kế toán tiêu thụ sản phẩm
- Nghiệp vụ chiết khấu thanh toán.
- Chiết khấu thương mại, giảm giá hàng bán.
- Hạch toán hàng bán trả lại.
- Kế toán hoa hồng đại lý.
3.6. Nghiệp vụ kế toán tiền lương
- Lương phải trả cho nhân viên trong doanh nghiệp.
- Chi phí của doanh nghiệp.
- Lương của người lao động.
- Lương cho công nhân viên.
- Các khoản bảo hiểm.
3.7. Nghiệp vụ kế toán thuế
- Báo cáo thuế.
- Nghĩa vụ thực hiện thuế của doanh nghiệp với Nhà Nước.
Nghiệp vụ kế toán thuế cần thiết cho doanh nghiệp.
3.8. Các nghiệp vụ kế toán cuối kỳ
- Khấu trừ thuế giá trị gia tăng.
- Giảm trừ doanh thu.
- Bút toán kết chuyển cuối kỳ.
4. Khi nào nghiệp vụ kế toán cần được thực hiện theo quy định?
4.1. Nghiệp vụ kế toán hàng ngày
- Ghi chép, thu thập, xử lý, lưu trữ các hoá đơn, chứng từ kế toán:
- Kế toán phải thu thập hóa đơn và chứng từ liên quan đến các giao dịch kinh tế như mua bán hàng hóa để sử dụng làm căn cứ cho kê khai thuế và hạch toán.
- Hóa đơn và chứng từ thu thập được cần được kiểm tra tính hợp lệ và đúng luật.
- Trường hợp phát hiện hóa đơn GTGT vi phạm, kế toán phải tuân thủ quy định của Thông tư 39/2014/TT-BTC và các quy định pháp luật liên quan.
- Cần lập phiếu thu, phiếu chi, hóa đơn bán hàng, phiếu xuất kho và các tài liệu tương tự trong ngày.
- Vào sổ quỹ, sổ tiền gửi và các sổ sách khác:
- Chứng từ không cần ghi sổ và hạch toán phải được lưu giữ trong vòng 5 năm.
- Chứng từ để ghi sổ và hạch toán phải được lưu giữ trong vòng 10 năm.
- Các chứng từ và hồ sơ đặc biệt quan trọng cần được lưu trữ vĩnh viễn.
Kế toán viên đều phải thực hiện nghiệp vụ kế toán mỗi ngày.
4.2. Nghiệp vụ kế toán hàng tháng
Kế toán viên thực hiện các nghiệp vụ kế toán định kỳ hàng tháng, bao gồm:
- Lập tờ khai thuế GTGT hàng tháng (đối với doanh nghiệp kê khai thuế GTGT theo tháng). Hóa đơn đầu ra cần được kê khai trong tháng tương ứng với phát sinh. Từ ngày 1/1/2014, hóa đơn đầu vào không bị giới hạn thời gian kê khai, nhưng phải được khai báo trước khi Cơ quan thuế quyết định thanh tra kiểm tra.
- Lập tờ khai thuế thu nhập cá nhân (TNCN) hàng tháng (đối với doanh nghiệp kê khai thuế GTGT theo tháng và có số thuế TNCN phải nộp trong tháng).
- Lập tờ khai các loại thuế khác nếu có.
- Lập báo cáo tình hình sử dụng hóa đơn hàng tháng (đối với các doanh nghiệp mới thành lập dưới 12 tháng).
- Hạn cuối nộp tờ khai là ngày 20 của tháng tiếp theo.
- Tính toán giá trị tồn kho, giá vốn hàng bán.
- Tính toán lương, bảo hiểm và các khoản phụ cấp khác cho nhân viên.
- Tính toán khấu hao tài sản cố định và phân bổ công cụ dụng cụ.
- Lưu ý: Nếu trong tháng có số tiền thuế phải nộp, thì hạn nộp tờ khai cũng là hạn nộp tiền thuế.
4.3. Nghiệp vụ kế toán thuế hàng quý
- Lập tờ khai thuế GTGT theo quý (nếu doanh nghiệp bạn kê khai thuế GTGT theo quý).
- Lập tờ khai thuế tạm tính thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) theo quý.
- Lập báo cáo tình hình sử dụng hóa đơn theo quý.
- Lập tờ khai thuế thu nhập cá nhân (TNCN) theo quý (nếu doanh nghiệp kê khai theo quý).
- Hạn cuối nộp các tờ khai trên là ngày 30 của tháng đầu tiên trong quý tiếp theo.
Kế toán viên thực hiện các nghiệp vụ kế toán định kỳ hàng tháng, hàng quý.
4.4. Nghiệp vụ kế toán thuế đầu năm
- Nộp tờ khai thuế GTGT và TNCN cho tháng 12 hoặc quý IV của năm trước. Thời hạn nộp là ngày 20/1 nếu kê khai theo tháng và ngày 30/1 nếu kê khai theo quý.
- Kê khai và nộp tiền thuế môn bài đầu năm.
- Hạn nộp tiền thuế môn bài là ngày 31/1.
- Đối với công ty mới thành lập, nộp tờ khai và thuế môn bài trong vòng 30 ngày kể từ khi có giấy phép kinh doanh.
- Trong trường hợp công ty có thay đổi về vốn, thời hạn cuối cùng nộp tờ khai thuế môn bài là ngày 31/12 năm có thay đổi.
- Nộp tờ khai thuế TNDN tạm tính cho quý IV năm trước.
- Nộp báo cáo tình hình sử dụng hóa đơn cho quý IV năm trước.
- Nộp báo cáo tài chính, quyết toán thuế TNDN và quyết toán thuế TNCN của năm trước. Thời hạn nộp là ngày 31/3.
4.5. Nghiệp vụ kế toán thuế cuối năm
- Lập báo cáo thuế cho tháng cuối năm và báo cáo thuế quý 4.
- Thực hiện quyết toán thuế TNCN cho cả năm.
- Thực hiện quyết toán thuế TNDN cho cả năm.
- Tiến hành kiểm kê quỹ, kiểm kê kho hàng và tài sản, đối chiếu công nợ.
- Lên sổ kế toán và đối chiếu sổ chi tiết và số tổng hợp.
- Lập báo cáo tài chính năm bao gồm: Bảng cân đối kế toán, báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, báo cáo lưu chuyển tiền tệ và thuyết minh báo cáo tài chính. Ngoài ra, cần lập bảng cân đối số phát sinh tài khoản.
- In sổ sách, chứng từ kế toán và đặt chữ ký trên các sổ sách và chứng từ đó.
- Lưu trữ các chứng từ và sổ sách theo quy định.
Nghiệp vụ kế toán được thực hiện vào đầu năm và cuối năm.
Việc tìm hiểu về các nghiệp vụ kế toán cơ bản cho doanh nghiệp có thể giúp chúng ta có cái nhìn rõ ràng và sâu sắc hơn về vai trò của kế toán trong doanh nghiệp. Dù bạn là một doanh nhân tự do, một nhân viên kế toán, hay đơn giản chỉ là quan tâm đến việc quản lý tài chính của doanh nghiệp, kiến thức về kế toán sẽ là một công cụ hữu ích để định hình quyết định kinh doanh và tăng cường khả năng làm việc của bạn. Mong rằng bài viết đã giúp bạn hiểu thêm về các nghiệp vụ kế toán cơ bản cho doanh nghiệp và nếu có bất kỳ thắc mắc gì, hãy liên hệ với The Smile qua số điện thoại để nhận được tư vấn miễn phí 24/7 từ chuyên viên.
Các dịch vụ tại The Smile:
- Dịch vụ Kế toán trọn gói.
- Thành lập doanh nghiệp.
- Rà soát sổ sách Kế toán.
- Lao động – BHXH.
Chúng tôi cung cấp Giải pháp Kế toán – Thuế toàn diện, kiểm soát rủi ro để doanh nghiệp an tâm tăng trưởng. Liên hệ The Smile ngay!
Email: admin@thesmile.vn
Điện thoại: 1900 8888 72
Văn phòng 1:
LP-03.16 toà Landmark Plus (nội khu Landmark 81), Vinhomes Central Park, 720A Điện Biên Phủ, P.22, Bình Thạnh, TP.HCM
Văn phòng 2:
27 (R4-83) Hưng Gia 1, Phú Mỹ Hưng, P.Tân Phong, Q.7, Tp.HCM
Văn phòng 3:
106/19B Lưu Chí Hiếu, P.Tây Thạnh, Q.Tân Phú, Tp.HCM
