Việc đọc một báo cáo tài chính trong thực tế không quá phức tạp như nhiều người vẫn nghĩ. Hướng dẫn dưới đây của The Smile sẽ giúp bạn nắm cách đọc một báo cáo tài chính cơ bản nhanh nhất!
Hướng dẫn cách đọc báo cáo tài chính doanh nghiệp
1. Báo cáo tài chính doanh nghiệp là gì?
Báo cáo tài chính (BCTC) là tài liệu cung cấp thông tin về hoạt động tài chính của một doanh nghiệp, bao gồm: tài sản, nợ, vốn chủ sở hữu, doanh thu, lợi nhuận và dòng tiền.
Báo cáo tài chính cung cấp đầy đủ các thông tin liên quan về tài chính của doanh nghiệp.
Báo cáo này thường được công bố định kỳ vào cuối mỗi quý và cuối năm tài chính. Nó bao gồm một loạt các thành phần quan trọng:
- Báo cáo của Ban giám đốc: Đây là báo cáo quản lý doanh nghiệp và chứa thông tin về chiến lược kinh doanh, hiệu suất và kế hoạch tương lai.
- Báo cáo của công ty kiểm toán độc lập : Báo cáo này được thực hiện bởi một công ty kiểm toán độc lập và xác nhận tính chính xác của thông tin trong BCTC.
- Bảng cân đối kế toán: Bảng này hiển thị tổng tài sản, tổng nợ và vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp tại một thời điểm cụ thể.
- Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh: Báo cáo này tổng hợp doanh thu, lợi nhuận và chi phí của doanh nghiệp trong một giai đoạn thời gian nhất định, thường là quý hoặc năm.
Các báo cáo tài chính thường được công bố định kỳ vào cuối mỗi quý hoặc năm
- Báo cáo lưu chuyển tiền tệ: Báo cáo này theo dõi lưu chuyển tiền tệ của doanh nghiệp qua các hoạt động kinh doanh, đầu tư và tài chính. Nó giúp hiểu rõ nguồn gốc và cách sử dụng tiền trong doanh nghiệp.
- Thuyết minh báo cáo tài chính chính: Phần này cung cấp thông tin bổ sung và giải thích các số liệu trong BCTC, giúp người đọc hiểu rõ hơn về tình hình tài chính của doanh nghiệp.
Các bộ phận này cùng nhau tạo nên một hình ảnh toàn diện về tài chính và hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp trong một giai đoạn thời gian cụ thể.
2. Ý nghĩa của việc đọc báo cáo tài chính doanh nghiệp
Việc phân tích báo cáo tài chính của một doanh nghiệp đóng vai trò quan trọng không chỉ đối với các cá nhân mà còn đối với nhiều bên liên quan:
- Thông qua phân tích báo cáo tài chính, các đối tác kinh doanh có thể đánh giá sự phát triển hoặc suy thoái của doanh nghiệp, cùng với cách quản lý tài chính, độ minh bạch trong hoạt động tài chính. Những con số này giúp họ xác định doanh nghiệp đang hướng dẫn phát triển đúng hướng hoặc có những vấn đề cần giải quyết. Nhờ đó, họ có thể tự tin và tin tưởng khi hợp tác với doanh nghiệp.
- Đối với các nhà tư vấn, việc nghiên cứu và phân tích báo cáo tài chính là một bước quan trọng trước khi quyết định việc đầu tư vào cổ phiếu của một công ty. Báo cáo tài chính có thể thực hiện kết quả hoạt động kinh doanh của công ty trong khoảng thời gian cụ thể và cách chia lợi nhuận cho cổ đông. Nếu doanh nghiệp hoạt động tốt, cổ tức được chi trả thường xuyên sẽ tăng theo thời gian, ngược lại, nếu có bất ổn hoặc lỗi thì cổ đông sẽ chịu hậu quả.
Việc phân tích báo cáo tài chính giúp có cái nhìn toàn diện về tình hình kinh doanh, tài chính của doanh nghiệp.
- Bên cạnh đó, việc phân tích báo cáo tài chính sẽ giúp chủ sở hữu của doanh nghiệp có cơ hội đánh giá tổng thể hoạt động của công ty, thực hiện nghĩa vụ với nhà nước và phát hiện các sai sót còn sót lại trong dữ liệu hoặc không ổn định trong các con số. Họ có thể xác định số kê khai còn thiếu hoặc dư thừa và từ đó đưa ra những quyết định quan trọng về hướng đi của doanh nghiệp. Từ công việc này, quản lý tổ chức trở nên chặt chẽ hơn, đảm bảo tính minh bạch và hiệu quả trong hoạt động kinh doanh.
Không phải ai cũng có khả năng đọc và hiểu toàn bộ tài liệu báo cáo. Bên cạnh việc thu thập thông tin về các thành phần và nội dung quan trọng của báo cáo, công việc phân tích còn giúp người đọc bụng hiểu rõ hơn, giúp họ rõ ràng về việc sao có các mục này, các số khác. Dưới đây là hướng dẫn đọc báo cáo tài chính doanh nghiệp.
3. Xem báo cáo tài chính đã nộp ở đâu?
Đọc báo cáo tài chính ở đâu là câu hỏi được nhiều người đặt ra. Dưới đây, The Smile sẽ cung cấp các bước hướng dẫn cơ bản giúp các doanh nghiệp có thể tìm kiếm BCTC đã nộp trước đây thông qua trang thuế điện tử.
Bước 1: Đăng nhập vào website: https://thuedientu.gdt.gov.vn sau đó Nhập mã số thuế và mật khẩu truy cập.
Bước 2: Điền đầy đủ thông tin, bao gồm ngày và tháng, sau đó chọn tờ khai thuế hoặc báo cáo tài chính chính mà bạn muốn tìm kiếm.
Ví dụ: Bạn muốn tra cứu báo cáo tài chính đã được doanh nghiệp nộp hoặc thực hiện tra cứu thuế điện tử.
- Nhấn vào “Tra cứu”.
- Sau đó, màn hình sẽ hiển thị danh sách các báo cáo tài chính, thuế điện tử,..
- Cuối cùng, bạn có thể tải chúng xuống và lưu lại trên máy tính
Với 2 bước đơn giản như trên, doanh nghiệp có thể dễ dàng tìm kiếm báo cáo tài chính và các tài liệu liên quan, giúp lưu trữ báo cáo tài chính một cách thuận tiện. Điều này cũng cho phép doanh nghiệp khai báo các loại thuế hoặc tài liệu khác nếu cần thiết.
4. Hướng dẫn cách đọc báo cáo tài chính doanh nghiệp đơn giản và nhanh nhất
4.1. Cách đọc báo 2cáo tài chính doanh nghiệp đơn giản và chính xác được thực hiện qua 3 nội dung sau:
Đọc bảng cân đối kế toán
Trong cách đọc báo cáo tài chính đầy đủ, bảng cân đối kế toán luôn được xem xét đầu tiên. Bảng cân đối kế toán là một bức tranh tài chính của doanh nghiệp tại một thời điểm cụ thể. Thông thường, dữ liệu so sánh giữa đầu năm và cuối năm, bên cạnh đó có thể bao gồm các báo cáo quý hoặc tháng.
Bảng cân đối kế toán thường bao gồm hai phần quan trọng: tài sản và nguồn vốn. Trong đó, tài sản được tính bằng công thức Nợ phải trả + Vốn chủ sở hữu
Đọc bảng cân đối kế toán là bước đầu tiên trong quy trình đọc báo cáo tài chính doanh nghiệp
Tài sản được chia thành hai loại chính:
- Tài sản ngắn hạn: Đây là tài sản doanh nghiệp dự kiến sử dụng trong một năm hoặc chu kỳ kinh doanh ngắn hạn, bao gồm tiền mặt và các tài sản tương thích, các tài khoản phải thu và hàng tồn tại kho.
- Tài sản dài hạn: Đây là tài sản mà doanh nghiệp dự kiến sử dụng trong hơn một năm, bao gồm tài sản cố định như máy móc và nhà xưởng, cũng như tài sản vô hình như bản quyền, phát minh và sáng tạo.
Nguồn vốn của doanh nghiệp bao gồm:
- Nợ phải trả: Đây là các nghĩa vụ tài chính doanh nghiệp đối với các khoản nợ, bao gồm nợ dài hạn và nợ ngắn hạn, như nợ phải trả cho nhà cung cấp, thuế và các khoản phải trả cho cơ quan chính phủ, lương tháng và các khoản nợ ngân hàng.
- Vốn chủ sở hữu: bao gồm vốn góp từ việc phát hành cổ phiếu, vốn góp thực sự từ các chủ sở hữu, vốn đầu tư, lợi nhuận sau thuế giữ lại, và các quỹ đầu tư phát triển.
Để phân tích bảng cân đối kế toán, người đọc cần phải phân loại các loại tài sản và nguồn vốn, sau đó tính toán tỷ lệ các mục chi tiết trong bảng theo thời điểm, đặc biệt lưu ý đến các mục quan trọng có tỷ lệ lớn và biến động đáng kể tại báo cáo.
Để có thể đọc và hiểu được bảng cân đối kế toán, người đọc cần nắm rõ các loại tài sản và nguồn vốn của doanh nghiệp
Các điểm quan trọng cần xem xét:
- Số dư tiền và các khoản tiền tương đương: Nếu doanh nghiệp có quy mô lớn và lãi lớn nhưng dư tiền mặt và tiền tương đương thấp, điều này có thể gây ra rủi ro về thiếu thanh toán dẫn đến dòng tiền yếu. Một tổ chức cần có số dư tiền mặt tương thích tối thiểu là 10% của khoản nợ ngắn hạn để đảm bảo khả năng thanh toán ngay lập tức.
- Nợ vay, lãi trả và hệ thống nợ: Mức nợ cao có thể ảnh hưởng đến lợi nhuận trên vốn và có thể là dấu hiệu của việc quản lý tài chính không hiệu quả hoặc chiến lược kinh doanh đang thực hiện.
- Giảm cân bằng tài chính chính: Để đảm bảo cân bằng tài chính, tài sản dài hạn thường được hỗ trợ bằng nguồn vốn dài hạn. Nếu tài sản có giới hạn được hỗ trợ bằng nguồn rút ngắn, thì điều này có thể không hợp lý và được xác định là thiếu cân bằng trong tài chính của công ty.
Tóm lại, việc phân tích bảng cân đối kế toán giúp người đọc hiểu rõ hơn về tình hình tài chính doanh nghiệp và nhận biết các dấu hiệu mất cân đối tài chính.
4.2. Đọc báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh
Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh có những thông tin quan trọng sau đây:
- Doanh thu: Đây là số tiền mà doanh nghiệp thu được từ hoạt động kinh doanh trong kỳ kế toán. Doanh thu này bao gồm doanh thu thuần từ công việc bán hàng và cung cấp dịch vụ, cùng với doanh thu từ hoạt động tài chính.
- Thu nhập khác từ hoạt động ngoài: Bao gồm các tài khoản thu nhập được phát hiện từ hoạt động ngoài như thanh lý tài sản, bán cố định tài sản, thu tiền phạt từ đối tác vi phạm hợp đồng và nhiều tài khoản khác.
- Chi phí phát sinh trong kỳ: Đây là tổng giá trị của các khoản chi phát sinh, bao gồm các khoản trừ và nợ phát sinh, làm giảm vốn chủ sở hữu. Chi phí này được chia thành hai loại: chi phí do hoạt động sản xuất và kinh doanh (bao chi bao gồm phí bán hàng và quản lý doanh nghiệp) và chi phí khác (bao gồm phí thanh lý, bán tài sản, và nhiều tài khoản chi khác).
- Lợi nhuận: Lợi nhuận trong báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh được tính bằng cách trừ doanh thu cho chi phí. Điều này có thể hiện lợi nhuận mà doanh nghiệp đạt được từ hoạt động kinh doanh cốt lõi của họ.
Bên cạnh đọc bảng cân đối kế toán, để hiểu rõ báo cáo tài chính cần đọc báo cáo kết quả kinh doanh
Báo cáo này cũng trình bày chi tiết về các loại hoạt động, bao gồm hoạt động kinh doanh, hoạt động tài chính và hoạt động khác:
- Hoạt động kinh doanh thể hiện doanh thu thuần từ việc bán hàng và cung cấp dịch vụ, giá vốn hàng bán, lợi nhuận phát sinh, doanh thu từ hoạt động tài chính, chi phí phát sinh và biên thu lợi nhuận nhanh.
- Hoạt động tài chính thể hiện doanh thu tài chính (như lãi đầu tư, lãi chênh lệch tỷ giá, lãi gửi) và chi phí tài chính (như lỗi đầu tư và lãi vay).
- Hoạt động khác phản ánh tình hình hoạt động ngoài lĩnh vực kinh doanh chính của doanh nghiệp. Thông thường, hoạt động này sử dụng tỷ lệ rất nhỏ trong tổng doanh thu. Nó bao gồm việc thu nhập từ lãi suất, bồi thường thường xuyên và các tài khoản chi phí do lỗi thanh lý, vi phạm hợp đồng.
Ba tài khoản trên giúp xác định tổng lợi nhuận trước thuế bằng cách trừ doanh thu cho chi phí. Sau đó, trừ đi số thuế thu nhập doanh nghiệp, bạn sẽ có khoản thuế sau thuế.
Cần lưu ý rằng báo cáo này không phản ánh các dòng tiền thu chi trong kỳ và lợi nhuận trên báo cáo này có thể tăng hoặc giảm các quy tắc và quan điểm kế toán. Sau đó, hãy phân tích yêu cầu kết hợp và đánh giá giá bằng cách so sánh với bảng cân kế toán và báo cáo lưu chuyển tiền tệ.
4.3. Đọc báo cáo lưu chuyển tiền tệ
Khi đọc báo cáo tài chính doanh nghiệp không thể bỏ qua bước đọc báo cáo lưu chuyển tiền tệ. Báo cáo lưu chuyển tiền tệ yêu cầu đọc và phân tích cẩn thận bởi vì qua những thông tin này, bạn có thể xác định chính xác mức độ doanh nghiệp thực sự kiếm được và đã chi ra trong một khoảng thời gian cụ thể.
Thực tế, doanh thu và lợi nhuận được ghi trong báo cáo kết quả hoạt động thường được ghi lại ngay khi giao dịch xảy ra trong kỳ kế toán. Tuy nhiên, có những khoản tiền mà công ty phải thu từ khách hàng nhưng vẫn chưa thực sự được nhận, vì vậy dòng tiền không tăng lên. Trong trường hợp này, bạn có thể thấy có sự phát sinh về doanh thu và lợi nhuận, nhưng thực tế, doanh nghiệp vẫn chưa có dòng tiền thực tế vào ví.
Báo cáo lưu chuyển tiền tệ giúp xác định được mức độ thu chi của doanh nghiệp
Báo cáo lưu chuyển tiền tệ có thể thực hiện ba dòng tiền chính:
- Dòng tiền từ hoạt động kinh doanh: Đây là dòng tiền phát sinh từ việc thanh toán nhà cung cấp, khách hàng, nhân viên, chi trả lãi, thuế, và các hoạt động khác liên quan đến hoạt động kinh doanh. Dòng tiền này xuất phát từ kết quả kinh doanh thực tế của tổ chức, chứ không phải từ hoạt động huy động vốn hoặc vay nợ.
- Dòng tiền từ hoạt động đầu tư: Đây là dòng tiền liên quan đến việc mua sắm, thanh lý, đầu tư vào tài sản cố định và các tài sản dài hạn khác.
- Dòng tiền từ hoạt động tài chính: Đây là dòng tiền liên quan đến việc tăng hoặc giảm vốn chủ sở hữu thông qua việc nhận góp vốn mới, phát hành cổ phiếu, trả cổ tức và các hoạt động tài chính khác như vay nợ, trả nợ gốc và vay mới.
Trên báo cáo lưu chuyển tiền tệ, dữ liệu có thể âm hoặc dương. Đối với doanh nghiệp có dòng tiền đều phải trả cổ tức trong thời hạn, điều này cho thấy tình hình tài chính của họ là ổn định và thu lợi nhuận được bố trí là cơ sở. Trong trường hợp doanh nghiệp đang ở giai đoạn tăng trưởng, có thể không trả cổ tức, hoặc họ có thể đưa ra chính sách chi trả cổ tức hợp lý để giải quyết tình huống này.
Điều này đồng nghĩa với việc The Smile đã cung cấp một hướng dẫn chi tiết về cách đọc báo cáo tài chính một cách đơn giản và chính xác. Chúng tôi hy vọng rằng bài viết này đã giúp bạn có kiến thức sâu hơn và tự động hơn trong việc phân tích một tài liệu báo cáo chính xác hoàn chỉnh.
Nếu bạn đang cần dịch vụ kế toán trọn gói, thuế, hay thủ tục thành lập công ty có thể liên hệ với The Smile.
Các dịch vụ tại The Smile:
- Kế toán trọn gói.
- Thành lập doanh nghiệp.
- Rà soát sổ sách Kế toán.
- Lao động – BHXH.
Chúng tôi cung cấp Dịch vụ thành lập công ty – Giải pháp Kế toán – Thuế toàn diện, kiểm soát rủi ro để doanh nghiệp an tâm tăng trưởng. Liên hệ The Smile ngay!
Email: admin@thesmile.vn
Điện thoại: 1900 8888 72
Zalo: 0918 020 040
Văn phòng 1:
LP-03.16 toà Landmark Plus (nội khu Landmark 81), Vinhomes Central Park, 720A Điện Biên Phủ, P.22, Bình Thạnh, TP.HCM
Văn phòng 2:
27 (R4-83) Hưng Gia 1, Phú Mỹ Hưng, P.Tân Phong, Q.7, Tp.HCM
Văn phòng 3:
106/19B Lưu Chí Hiếu, P.Tây Thạnh, Q.Tân Phú, Tp.HCM
