Có rất nhiều người muốn khởi nghiệp đang băn khoăn không biết liệu có nên thành lập doanh nghiệp tư nhân hay không. Mỗi loại hình doanh nghiệp đều có ưu điểm cũng như nhược điểm riêng của nó. Do đó, tổ chức hoặc cá nhân nào muốn thành lập doanh nghiệp nên nghiên cứu kỹ để lựa chọn loại hình thích hợp nhất.
Bài viết sau đây sẽ cung cấp câu trả lời cho câu hỏi “Có nên thành lập doanh nghiệp tư nhân?” nhằm giúp khách hàng có cái nhìn tổng quan trước khi đưa ra quyết định.
Trước khi đưa ra quyết định có nên thành lập doanh nghiệp tư nhân hay không cần nắm rõ ưu và nhược điểm của loại hình này
1. Doanh nghiệp tư nhân là gì?
Theo quy định của pháp luật, doanh nghiệp tư nhân được định nghĩa là doanh nghiệp do một cá nhân làm chủ và chịu trách nhiệm về mọi hoạt động của doanh nghiệp bằng toàn bộ tài sản của mình.
Điều này có nghĩa là mỗi cá nhân chỉ được phép thành lập và sở hữu một doanh nghiệp tư nhân duy nhất. Thêm vào đó, chủ của doanh nghiệp tư nhân không thể vừa là chủ hộ kinh doanh, vừa là thành viên hợp danh của một công ty hợp danh.
Bên cạnh đó, doanh nghiệp tư nhân không có quyền đầu tư hoặc mua cổ phần, hoặc góp vốn vào các loại hình công ty khác như công ty trách nhiệm hữu hạn hoặc công ty cổ phần.
Quy định này giúp hạn chế tối đa sự tập trung vốn và dẫn đến sự phân tán nguồn lực kinh tế, đóng vai trò quan trọng trong quá trình tăng trưởng kinh tế chung của địa phương và đất nước.
Doanh nghiệp tư nhân là doanh nghiệp do một cá nhân làm chủ và chịu trách nhiệm về mọi hoạt động của doanh nghiệp bằng tài sản của mình
2. Vì sao một cá nhân chỉ được làm chủ 1 doanh nghiệp tư nhân?
Theo quy định của pháp luật, mỗi cá nhân chỉ được phép thành lập duy nhất một doanh nghiệp tư nhân. Nguyên nhân chính của quy định này là chủ sở hữu của DNTN phải chịu trách nhiệm hoàn toàn bằng toàn bộ tài sản cá nhân trong mọi hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Điều này đảm bảo quyền lợi cho khách hàng và các đối tác, cũng như chủ nợ của các DNTN. Vì vậy, theo luật, chỉ cho phép mỗi cá nhân thành lập doanh nghiệp tư nhân để đảm bảo sự minh bạch và chịu trách nhiệm trong kinh doanh.
3. Đặc điểm của doanh nghiệp tư nhân
- Do một cá nhân làm chủ
Các công ty với nhiều chủ sở hữu thường có nhiều nguồn vốn góp trong khi đó, doanh nghiệp tư nhân không có vốn góp và chủ yếu dựa vào tài sản của một cá nhân duy nhất để thực hiện các hoạt động kinh doanh. Việc thiếu nguồn vốn có thể khiến các DNTN gặp khó khăn trong công việc đầu tư, mở rộng hoạt động và phát triển doanh nghiệp. Trong trường hợp này, chủ sở hữu của DNTN thường phải bán hoặc thế chấp tài sản để có thể tăng cường nguồn vốn.
Doanh nghiệp tư nhân là loại hình doanh nghiệp do một cá nhân làm chủ
- Nguồn vốn ban đầu của doanh nghiệp tư nhân xuất phát từ tài sản tư của chủ doanh nghiệp
Theo quy định của Điều 189 trong Luật Doanh nghiệp 2020, vốn đầu tư của chủ sở hữu đóng vai trò quan trọng trong việc thành lập doanh nghiệp tư nhân. Chủ sở hữu của DNTN phải tự bỏ vốn để thành lập doanh nghiệp này. Việc đăng ký và thông báo các khoản đầu tư được áp dụng cho các DNTN này và chủ sở hữu có quyền điều chỉnh số lượng vốn đầu tư của mình theo thời gian.
Trong khi giảm số lượng vốn đầu tư dưới mức đăng ký, chủ sở hữu vẫn được giữ lại toàn bộ tài sản của DNTN, do đó không có sự phân tách giữa tài sản của chủ sở hữu và tài sản của DNTN.
- Chủ sở hữu có toàn quyền quyết định đối với mọi hoạt động kinh doanh
Vì doanh nghiệp tư nhân chỉ có một chủ sở hữu nên chủ sở hữu của DNTN có toàn quyền quyết định về tất cả các hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp mà không cần phải tham khảo ý kiến của bất kỳ ai khác.
Chủ sở hữu DNTN có quyền sử dụng lợi nhuận sau khi thu đủ thuế và thực hiện các nghĩa vụ tài chính khác theo quy định. Trong khi đó, chủ sở hữu DNTN cũng là người đại diện pháp luật của DNTN, tức là có quyền đứng tên ký kết các hợp đồng và giao dịch với bên ngoài doanh nghiệp.
Người đứng đầu DNTN có toàn quyền quyết định các hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp
- Chủ doanh nghiệp tư nhân được uỷ quyền là người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp tư nhân.
Theo quy định của pháp luật, người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp tư nhân phải là chủ sở hữu của doanh nghiệp tư nhân. Tức là, chủ doanh nghiệp tư nhân có trách nhiệm và quyền hành trên tất cả các hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp và được coi là người đại diện chính của doanh nghiệp trong các các giao dịch hợp pháp.
Vì vậy, chủ doanh nghiệp tư nhân có đầy đủ quyền hành trong việc quản lý, điều hành và đưa ra quyết định cho doanh nghiệp tư nhân của mình, bao gồm cả trách nhiệm về tài chính, thuế và các hoạt động liên quan đến doanh nghiệp.
- Toàn bộ lợi nhuận trong suốt quá trình hoạt động sẽ thuộc về chủ doanh nghiệp duy nhất.
Vì vốn của doanh nghiệp tư nhân bắt nguồn từ tài sản của chủ sở hữu, khi doanh nghiệp tư nhân hoạt động và đạt được lợi nhuận, toàn bộ lợi nhuận đó sẽ thuộc về một mình chủ doanh nghiệp. Điều này có nghĩa là chủ sở hữu có quyền tự do sử dụng, quyết định việc phân bổ và đầu tư lại lợi nhuận mà không cần phải chia sẻ với bất kỳ ai khác.
Tuy nhiên, chủ sở hữu cần phải chịu trách nhiệm với các rủi ro và nghĩa vụ pháp lý trong quá trình hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp tư nhân. Nếu có bất kỳ rủi ro hoặc nghĩa vụ pháp lý nào phát sinh, chủ sở hữu sẽ phải chịu hoàn toàn trách nhiệm và đảm bảo đủ tiền để giải quyết chúng.
Chủ DNTN được hưởng tất cả lợi nhuận mà các hoạt động kinh doanh đem lại
- Chủ doanh nghiệp phải chịu trách nhiệm về tất cả các khoản nợ.
Một trong những thực tế không thể tránh khỏi với doanh nghiệp tư nhân được quy định trong pháp luật đó là không có sự độc lập về tài sản. Điều này có nghĩa là chủ doanh nghiệp tư nhân phải chấp nhận trách nhiệm vô hạn trước mọi khoản nợ và nghĩa vụ tài chính khác của doanh nghiệp.
Tuy nhiên, doanh nghiệp tư nhân không chỉ chịu trách nhiệm về hoạt động kinh doanh trong phạm vi vốn đầu tư đã được đăng ký mà còn bằng toàn bộ tài sản của chủ sở hữu trong trường hợp vốn đã đăng ký không đủ để chi trả. Điều này đòi hỏi chủ sở hữu của DNTN phải kiểm soát tài sản của mình và đảm bảo rằng tài sản đó luôn đủ trong trường hợp xảy ra những hoàn cảnh bất ngờ, giúp chủ sở hữu có thể đáp ứng được những khoản nợ và nghĩa vụ tài chính khác của doanh nghiệp tư nhân.
- Doanh nghiệp tư nhân không được công nhận tư cách pháp nhân.
Để được công nhận là một pháp nhân, có một số điều kiện cần thiết. Trong đó, một điều kiện quan trọng là có sự độc lập về tài sản với cá nhân hoặc pháp nhân khác và phải tự chịu trách nhiệm bằng tài sản của mình.
Tuy nhiên, doanh nghiệp tư nhân không có tính độc lập về tài sản vì các tài sản của doanh nghiệp tư nhân cũng là tài sản của chủ sở hữu DNTN. Vì vậy, chủ sở hữu của DNTN không được pháp luật công nhận là một pháp nhân. Điều này cũng chính là một trong những đặc điểm riêng biệt của doanh nghiệp tư nhân so với các loại hình doanh nghiệp khác.
Về mặt pháp luật, DNTN không được công nhận với tư cách pháp nhân
4. Nên thành lập công ty TNHH một thành viên hay một doanh nghiệp tư nhân?
Để có thể đưa ra quyết định nên thành lập công ty TNHH một thành viên hay doanh nghiệp tư nhân cần tìm hiểu về ưu và nhược điểm của hai loại hình doanh nghiệp này:
4.1. Doanh nghiệp tư nhân
Ưu điểm
- Vì chỉ có một chủ sở hữu duy nhất, chủ sở hữu doanh nghiệp tư nhân có hoàn toàn quyền kiểm soát và ra quyết định về tất cả các vấn đề liên quan đến hoạt động của doanh nghiệp. Ngoài ra, chủ sở hữu doanh nghiệp tư nhân cũng đồng thời là người đại diện theo pháp luật cho doanh nghiệp, có thể tiến hành các giao dịch hợp pháp thay mặt cho doanh nghiệp.
- Vì có chế độ trách nhiệm vô hạn, sự ràng buộc đối với việc thành lập doanh nghiệp tư nhân cũng ít hơn. Cơ cấu tổ chức của doanh nghiệp tư nhân tương đối đơn giản, không yêu cầu quá nhiều thủ tục phức tạp.
- Chế độ trách nhiệm vô hạn của doanh nghiệp tư nhân cũng là một điểm mạnh, giúp tạo sự tin tưởng từ đối tác và khách hàng trong quá trình kinh doanh. Chủ sở hữu doanh nghiệp tư nhân có thể bán doanh nghiệp của mình cho người khác để thu về lợi nhuận nếu muốn.
DNTN có nhiều ưu điểm, phù hợp với những cá nhân bắt đầu khởi nghiệp
Nhược điểm
- Loại hình doanh nghiệp này không được công nhận là một tư cách pháp nhân.
- Vì chủ sở hữu phải chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình, rủi ro khi sở hữu doanh nghiệp này là rất cao. Điều này có nghĩa là chủ sở hữu phải chịu trách nhiệm tài chính đầy đủ về mọi hành động và quyết định của doanh nghiệp.
- Bên cạnh đó, doanh nghiệp tư nhân này không được hưởng quyền phát hành bất kỳ loại chứng khoán nào trên thị trường.
- Cuối cùng, một điểm quan trọng nữa là chỉ có duy nhất một doanh nghiệp tư nhân được phép thành lập và sở hữu bởi mỗi cá nhân.
Để hiểu rõ hơn về những ưu và nhược điểm của loại hình doanh nghiệp tư nhân khác hàng có thể xem thêm bài viết Tìm hiểu về ưu và nhược điểm của doanh nghiệp tư nhân
4.2. Công ty TNHH một thành viên
Ưu điểm
- Ưu điểm vượt trội của loại hình công ty TNHH một thành viên là chủ sở hữu hoàn toàn có quyền quyết định và kiểm soát hoạt động của công ty.
- Một điểm đáng kể nữa của loại hình này là một cá nhân có thể độc lập thành lập doanh nghiệp mà không nhất thiết phải tìm đối tác hợp tác. Ngoài ra, một số tổ chức có thể tách vốn, đầu tư thêm vào lĩnh vực khác để phát triển công ty.
- So với doanh nghiệp tư nhân, chủ sở hữu công ty TNHH một thành viên chỉ chịu trách nhiệm về các hoạt động trong phạm vi số vốn góp vào công ty, giúp giảm thiểu rủi ro cho chủ sở hữu.
- Cơ cấu tổ chức gọn và linh hoạt. Thủ tục thành lập cũng đơn giản hơn so với các loại hình doanh nghiệp khác như công ty cổ phần hoặc công ty TNHH 2 thành viên.
- Bên cạnh đó, quy định về vấn đề chuyển nhượng vốn được quy định chặt chẽ, giúp nhà đầu tư dễ dàng kiểm soát và quản lý.
Công ty TNHH một thành viên cũng là loại hình được nhiều người lựa chọn
Nhược điểm
- Doanh nghiệp loại hình này không được phép phát hành cổ phiếu, vì vậy việc huy động vốn của công ty bị giới hạn, không đủ để triển khai những kế hoạch kinh doanh lớn.
- Loại hình công ty TNHH một thành viên phải tuân thủ các quy định của pháp luật chặt chẽ hơn so với một số loại hình công ty khác.
- Vì công ty TNHH một thành viên chỉ có một chủ sở hữu, khi huy động thêm vốn góp từ các tổ chức hoặc cá nhân khác, công ty phải thực hiện thủ tục chuyển đổi loại hình công ty sang công ty TNHH hai thành viên hoặc công ty cổ phần.
- Công ty TNHH một thành viên không có quyền rút vốn trực tiếp, mà chỉ có thể chuyển nhượng một phần hoặc toàn bộ số vốn cho tổ chức hoặc cá nhân khác.
- Yếu tố lương của chủ sở hữu không được tính vào chi phí hợp lý khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp.
Từ những ưu và nhược điểm của hai loại hình doanh nghiệp trên đây khách hàng có thể so sánh và đưa ra quyết định theo nhu cầu của mình.
Từ những phân tích trên, hy vọng sẽ giúp khách hàng tìm được câu trả lời cho câu hỏi: Có nên thành lập doanh nghiệp tư nhân? The Smile mong muốn có thể hỗ trợ Quý khách có được lựa chọn chính xác nhất về việc nên thành lập công ty hoặc doanh nghiệp tư nhân. Vì vậy hãy liên hệ The Smile để chúng tôi được góp phần vào sự thành công của Qúy khách hàng.
Các dịch vụ tại The Smile:
- Dịch vụ kế toán trọn gói.
- Thành lập doanh nghiệp.
- Rà soát sổ sách Kế toán.
- Lao động – BHXH.
Chúng tôi cung cấp Giải pháp Kế toán – Thuế toàn diện, kiểm soát rủi ro để doanh nghiệp an tâm tăng trưởng. Liên hệ The Smile ngay!
Email: admin@thesmile.vn
Điện thoại: 1900 8888 72
Văn phòng 1:
LP-03.16 toà Landmark Plus (nội khu Landmark 81), Vinhomes Central Park, 720A Điện Biên Phủ, P.22, Bình Thạnh, TP.HCM
Văn phòng 2:
27 (R4-83) Hưng Gia 1, Phú Mỹ Hưng, P.Tân Phong, Q.7, Tp.HCM
Văn phòng 3:
106/19B Lưu Chí Hiếu, P.Tây Thạnh, Q.Tân Phú, Tp.HCM
