Với doanh nghiệp, bảng cân đối kế toán là một bảng báo cáo tài chính tổng hợp khái quát toàn bộ tài sản và nguồn vốn sẵn có tại một thời điểm nhất định. Dựa vào số liệu trên bảng cân đối kế toán, doanh nghiệp có thể nắm rõ toàn bộ giá trị tài sản hiện đó, giúp cân đối sổ sách kế toán, đánh giá tình hình tài chính của công ty mình.
Thông qua Bảng cân đối kế, chủ doanh nghiệp nắm bắt kịp thời các vấn đề về nguồn vốn, mối quan hệ công nợ và khả năng thanh toán của doanh nghiệp. Giúp doanh nghiệp nhanh chóng phát hiện ra các vấn đề đang tồn tại giữa nguồn vốn và tài sản, để kịp thời đưa ra phương hướng và biện pháp khắc phục đảm bảo sự cân đối vốn hoạt động.
Bảng cân đối kế toán cơ bản:
Dưới đây là mẫu bảng cân đối kế toán cơ bản
| TÀI SẢN | Mãsố | Thuyết minh | Số cuối năm (3) | Số
đầu năm (3) |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
| A – TÀI SẢN NGẮN HẠN | 100 | |||
| I. Tiền và các khoản tương đương tiền | 110 | |||
| 1. Tiền | 111 | |||
| 2. Các khoản tương đương tiền | 112 | |||
| II. Đầu tư tài chính ngắn hạn | 120 | |||
| 1. Chứng khoán kinh doanh | 121 | |||
| 2. Dự phòng giảm giá chứng khoán kinh doanh (*) | 122 | (…) | (…) | |
| 3. Đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn | 123 | |||
| III. Các khoản phải thu ngắn hạn | 130 | |||
| 1. Phải thu ngắn hạn của khách hàng | 131 | |||
| 2. Trả trước cho người bán ngắn hạn | 132 | |||
| 3. Phải thu nội bộ ngắn hạn | 133 | |||
| 4. Phải thu theo tiến độ kế hoạch hợp đồng xây dựng | 134 | |||
| 5. Phải thu về cho vay ngắn hạn | 135 | |||
| 6. Phải thu ngắn hạn khác | 136 | |||
| 7. Dự phòng phải thu ngắn hạn khó đòi (*) | 137 | |||
| 8. Tài sản thiếu chờ xử lý | 139 | |||
| IV. Hàng tồn kho | 140 | |||
| 1. Hàng tồn kho | 141 | |||
| 2. Dự phòng giảm giá hàng tồn kho (*) | 149 | (…) | (…) | |
| V. Tài sản ngắn hạn khác | 150 | |||
| 1. Chi phí trả trước ngắn hạn | 151 | |||
| 2. Thuế GTGT được khấu trừ | 152 | |||
| 3. Thuế và các khoản khác phải thu Nhà nước | 153 | |||
| 4. Giao dịch mua bán lại trái phiếu Chính phủ | 154 | |||
| 5. Tài sản ngắn hạn khác | 155 | |||
| B – TÀI SẢN DÀI HẠN | 200 | |||
| I. Các khoản phải thu dài hạn | 210 | |||
| 1. Phải thu dài hạn của khách hàng | 211 | |||
| 2. Trả trước cho người bán dài hạn | 212 | |||
| 3. Vốn kinh doanh ở đơn vị trực thuộc | 213 | |||
| 4. Phải thu nội bộ dài hạn | 214 | |||
| 5. Phải thu về cho vay dài hạn | 215 | |||
| 6. Phải thu dài hạn khác | 216 | |||
| 7. Dự phòng phải thu dài hạn khó đòi (*) | 219 | (…) | (…) | |
| II. Tài sản cố định | 220 | |||
| 1. Tài sản cố định hữu hình | 221 | |||
| – Nguyên giá | 222 | |||
| – Giá trị hao mòn luỹ kế (*) | 223 | (…) | (…) | |
| 2. Tài sản cố định thuê tài chính | 224 | |||
| – Nguyên giá | 225 | |||
| – Giá trị hao mòn luỹ kế (*) | 226 | (…) | (…) | |
| 3. Tài sản cố định vô hình | 227 | |||
| – Nguyên giá | 228 | |||
| – Giá trị hao mòn luỹ kế (*) | 229 | (…) | (…) | |
| III. Bất động sản đầu tư | 230 | |||
| – Nguyên giá | 231 | |||
| – Giá trị hao mòn luỹ kế (*) | 232 | |||
| (…) | (…) | |||
| IV. Tài sản dở dang dài hạn
1. Chi phí sản xuất, kinh doanh dở dang dài hạn 2. Chi phí xây dựng cơ bản dở dang |
240
241 242 |
|||
| V. Đầu tư tài chính dài hạn | 250 | |||
| 1. Đầu tư vào công ty con | 251 | |||
| 2. Đầu tư vào công ty liên doanh, liên kết | 252 | |||
| 3. Đầu tư góp vốn vào đơn vị khác
4. Dự phòng đầu tư tài chính dài hạn (*) |
253
254 |
|||
| 5. Đầu tư nắm giữ đến ngày đáo hạn | 255 | (…) | (…) | |
| VI. Tài sản dài hạn khác | 260 | |||
| 1. Chi phí trả trước dài hạn | 261 | |||
| 2. Tài sản thuế thu nhập hoãn lại | 262 | |||
| 3. Thiết bị, vật tư, phụ tùng thay thế dài hạn | 263 | |||
| 4. Tài sản dài hạn khác | 268 | |||
| TỔNG CỘNG TÀI SẢN (270 = 100 + 200) | 270 | |||
| C – NỢ PHẢI TRẢ | 300 | |||
| I. Nợ ngắn hạn | 310 | |||
| 1. Phải trả người bán ngắn hạn | 311 | |||
| 2. Người mua trả tiền trước ngắn hạn | 312 | |||
| 3. Thuế và các khoản phải nộp Nhà nước | 313 | |||
| 4. Phải trả người lao động | 314 | |||
| 5. Chi phí phải trả ngắn hạn | 315 | |||
| 6. Phải trả nội bộ ngắn hạn | 316 | |||
| 7. Phải trả theo tiến độ kế hoạch hợp đồng xây dựng | 317 | |||
| 8. Doanh thu chưa thực hiện ngắn hạn | 318 | |||
| 9. Phải trả ngắn hạn khác | 319 | |||
| 10. Vay và nợ thuê tài chính ngắn hạn | 320 | |||
| 11. Dự phòng phải trả ngắn hạn | 321 | |||
| 12. Quỹ khen thưởng, phúc lợi | 322 | |||
| 13. Quỹ bình ổn giá | 323 | |||
| 14. Giao dịch mua bán lại trái phiếu Chính phủ | 324 | |||
| II. Nợ dài hạn | 330 | |||
| 1. Phải trả người bán dài hạn | 331 | |||
| 2. Người mua trả tiền trước dài hạn | 332 | |||
| 3. Chi phí phải trả dài hạn | 333 | |||
| 4. Phải trả nội bộ về vốn kinh doanh | 334 | |||
| 5. Phải trả nội bộ dài hạn | 335 | |||
| 6. Doanh thu chưa thực hiện dài hạn | 336 | |||
| 7. Phải trả dài hạn khác | 337 | |||
| 8. Vay và nợ thuê tài chính dài hạn | 338 | |||
| 9. Trái phiếu chuyển đổi | 339 | |||
| 10. Cổ phiếu ưu đãi | 340 | |||
| 11. Thuế thu nhập hoãn lại phải trả | 341 | |||
| 12. Dự phòng phải trả dài hạn | 342 | |||
| 13. Quỹ phát triển khoa học và công nghệ | 343 | |||
| D – VỐN CHỦ SỞ HỮU | 400 | |||
| I. Vốn chủ sở hữu | 410 | |||
| 1. Vốn góp của chủ sở hữu
– Cổ phiếu phổ thông có quyền biểu quyết – Cổ phiếu ưu đãi |
411
411a 411b |
|||
| 2. Thặng dư vốn cổ phần | 412 | |||
| 3. Quyền chọn chuyển đổi trái phiếu | 413 | |||
| 4. Vốn khác của chủ sở hữu | 414 | |||
| 5. Cổ phiếu quỹ (*) | 415 | (…) | (…) | |
| 6. Chênh lệch đánh giá lại tài sản | 416 | |||
| 7. Chênh lệch tỷ giá hối đoái | 417 | |||
| 8. Quỹ đầu tư phát triển | 418 | |||
| 9. Quỹ hỗ trợ sắp xếp doanh nghiệp | 419 | |||
| 10. Quỹ khác thuộc vốn chủ sở hữu | 420 | |||
| 11. Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối
– LNST chưa phân phối lũy kế đến cuối kỳ trước – LNST chưa phân phối kỳ này |
421
421a 421b |
|||
| 12. Nguồn vốn đầu tư XDCB | 422 | |||
| II. Nguồn kinh phí và quỹ khác | 430 | |||
| 1. Nguồn kinh phí | 431 | |||
| 2. Nguồn kinh phí đã hình thành TSCĐ | 432 | |||
| TỔNG CỘNG NGUỒN VỐN (440 = 300 + 400) | 440 |
Số liệu các chỉ tiêu có dấu (*) được ghi bằng số âm dưới hình thức ghi trong ngoặc đơn. Dựa vào bảng cân đối kế toán, doanh nghiệp có thể trả lời các câu hỏi: Yếu tố nào làm ảnh hưởng đến nguồn vốn chủ sở hữu ? Tài sản ngắn hạn, tài sản dài hạn trong kỳ là bao nhiêu ? Các khoản nợ ngắn hạn, nợ dài hạn cần giải quyết gấp rút?
Bảng cân đối kế toán nâng cao:
Tùy thuộc vào quy mô công ty, chủ doanh nghiệp có thể chủ động áp dụng bảng cân đối nâng cao để phục vụ việc đánh giá năng lực tài chính, khả năng thanh toán và hiệu quả hoạt động của công ty. Trong đó, có các chỉ số quan trọng như:
- Các tỷ lệ khả năng thanh toán
- Tỷ lệ thanh toán nhanh (Quick ratio)
- Tỷ lệ thanh toán hiện hành (Current ratio)
- Các tỷ lệ nợ vay và vốn chủ sở hữu
- Các tỷ lệ về hiệu quả hoạt động
- Số ngày thu tiền khách hàng (Days Sales Outstanding, DSO)
- Số ngày xử lý hàng tồn kho (Days Inventory Outstanding, DIO)
- Số ngày phải trả nhà cung cấp (Days Payable Outstanding, DPO)
- Vòng quay tiền mặt (Cash Conversion Cycle, CCC)
- Tỷ lệ Hàng tồn kho/Doanh thu (Inventory to Sales ratio)
- Tỷ lệ chuyển hóa tài sản (Asset turnover ratio)
- Tỷ lệ Tài sản vô hình trên Giá trị sổ sách (Intangibles to Book value ratio)
Các chỉ số quan trọng trong bảng cân đối kế toán:
- Chỉ số phải trả người bán ngắn hạn – dài hạn: Thể hiện số tiền mà doanh nghiệp chưa thanh toán (còn nợ) cho nhà cung cấp.
- Chỉ số thuế và các khoản phải nộp nhà nước, Phải trả người lao động…: Tương tự như trên, đây là khoản phải trả của doanh nghiệp đối với nhà nước (về thuế GTGT, thuế TNDN…), phải trả cho người lao động.
- Vay và nợ ngắn hạn/dài hạn: Là khoản tiền vay nợ tín dụng. Nếu như các khoản nợ trên là nợ chiếm dụng (doanh nghiệp không mất chi phí sử dụng vốn), thì với khoản vay này doanh nghiệp phải trả chi phí sử dụng vốn (trả lãi vay cho ngân hàng).
Việc kiểm soát chặt chẽ số nợ phải trải, nguồn vốn hiện có giúp doanh nghiệp giảm thiểu những sai lầm trong việc đầu tư kinh doanh, đưa ra biện pháp xử lý nhanh chóng những vấn đề tồn đọng về sổ sách kế toán, những khoản nợ phải trả cần được thanh toán đúng hạn. Đặc biệt là các doanh nghiệp vừa mới thành lập công ty, nhân sự kế toán không đủ hoặc chưa có kinh nghiệm nên sử dụng dịch vụ kế toán trọn gói để thực hiện, giảm gánh nặng lên vai chủ doanh nghiệp.
